فریبا سرحدی
“اکرم عثمان” نامی آشنا برای تمام نسل هاست؛ نسل همدوره ی خود و سلسه ی تمام نسل های پس از او. نامی آشنا نه تنها در پهنه ای به نام افغانستان بلکه به وسعت سرزمین معنوی تمام آنها که یا زبان شان فارسی است و یا این زبان را می فهمند و یا می دانند.
دکتر اکرم عثمان انسانی است چند بعدی. روحی است که تمام وجوه انسانی اش باهم در صلح و آشتی اند. وی نه تنها در کارنامه های پر دستاورد ادبی ، فرهنگی و سیاسی خود سربلند و نکو نام است بلکه در زندگی اجتماعی و فردی نیز صوفی مسلکی است فروتن، عاشق، خردمند و مهربان.
بدون تردید یکی از میراث های بر جای مانده از اکرم عثمان برای ادبیات افغانستان، هنر داستان نویسی او است. او به کالبد شکافی پیکره ی جامعه ای که متعلق به تمام رده های مردم است می پردازد، اصیل ترین زیبایی های فرهنگی را یاد آور می شود و با اشاره ی صادقانه به کاستی ها، به آدمی مجال اندیشه و تجدید نظر و دوباره آموزی می دهد.
داستان نویسی دکتر اکرم عثمان بهترین شیوه ی تاریخ نگاری است. در حالیکه بسیاری از مورخان گرایش به پرداختن به وقایع بزرگ سیاسی و مرتبط با طبقات بالای مردم را دارند و گهگاه چشم اندازهایی به شدت یکجانبه و منفعت طلبانه ارائه می کنند، او از کوچه های سرزمین مادری اش به خانه ها و سپس دلهای مردمان رخنه نموده ، تصویری بی همتا و راستین از آنها ترسیم می کند. او از احساسات مردم، فرهنگ و زبان و باورهایشان، از خوشی و ناخوشی های شان و از ارزش ها و هنجارهایی که بر اساس آنها زندگی می کند، سخن می گوید.
هم زمان با زادروز دکتر اکرم عثمان و برای گرامیداشت جایگاه بلند ادبی این بزرگمرد و به پاس خدمات بی شمار او در این عرصه، کلوب فرهنگی هنری فردا در سوئد دومین جشنوارۀ ادبی خود بنام “جایزۀ ادبی اکرم عثمان” را در استکهلم برگزار می نماید. این جشنوارۀ ادبی، ویژۀ داستان کوتاه به دو زبان فارسی دری و پشتو است که به تاریخ سی ام آوریل ۲۰۲۲ برگزار خواهد شد.
در شرایط کنونی جهان و افغانستان و با توجه به فراز و نشیب هایی که این سرزمین هنر، ادب و عرفان به ویژه در نیم قرن اخیر با آن مواجه بوده است، هر اقدامی در جهت یادآوری ، احیاء و اعتلای ارزش های فرهنگی و ادبی آن ستودنی است. این در حالی است که ایجاد انگیزه در داستان نویسان و شناسایی سرمایه های ادبی جامعه و تقویت توانایی های ادبی آنها نه تنها موجب رشد و شکوفایی ادبیات کشور می شود بلکه کمک شایانی به ثبت بخش های مهمی از تاریخ افغانستان بر اساس وقایع جاری سیاسی، اجتماعی و فرهنگی این سرزمین خواهد نمود.
برگزاری جشنوارۀ “جایزۀ ادبی اکرم عثمان” در خاکی که او فرسنگها فرسنگ دور از مادر وطن در آن آرمیده است، دعوت به کاشت و پرورش مستمر گلهایی است در باغی که دکتر اکرم عثمان برای ادبیات معاصر افغانستان به یادگار گذاشت. این جشنواره یادآور اهمیت پاسداری از صلح و دوستی و ارزش های مشترک فرهنگی یک ملت است که باید برای زنده نگاه داشتن آنها اهتمام ورزید. از سوی دیگر، چاپ کتاب داستانهای برگزیدۀ جشنواره، به سه زبان سوئدی، پشتو و فارسی دری، به جامعه سوئدی امکان بهتری برای درک حقیقتی زیباتر از افغانستان می دهد و این امر تنها با ارائه میراث های ادبی، عرفانی ، هنری و ظرافت های اجتماعی ــــــ انسانی این سرزمین که در لابلای سطور داستانها نقش بسته اند میسر خواهد بود.
بدون تردید اکرم عثمان نامی نکو و همیشگی در تاریخ ادبیات افغانستان خواهد بود. باید چادر آن مادر را بویید که عشق و انگیزۀ او برای “اکرم” شدن بود و باید بر دستان همسری بوسه زد که مانند خورشید بر زندگی او تابید و همچون یک کوهستان به او امنیت و عشق بخشید تا جاودانه شود.
About Post Author
